Wanneer kunt u margeregeling BTW niet toepassen?

Kunstwerken verkopen na verhuur of uitlening

Als u ondernemer bent van een instelling voor kunstuitleen of kunstverhuur en als u bovendien kunstwerken verkoopt, nadat u deze een periode hebt verhuurd of uitgeleend, mag u de margeregeling ook toepassen. Hiervoor moet u aan 2 voorwaarden voldoen. Voorwaarde 1 is dat u van de Belastingdienst een vergunning hebt om de ruimere margeregeling voor kunst en dergelijke toe te mogen passen. De 2e voorwaarde is dat de bestemming verkoop op het moment van de aanschaf van het kunstwerk vaststaat.

De Belastingdienst wil voorkomen dat kunstwerken die via instellingen voor kunstuitleen worden verkocht, zwaarder worden belast dan kunstwerken die via de reguliere kunsthandel worden verkocht en waarop de margeregeling mag worden toegepast. Daarom mag u als instelling voor kunstuitleen bij aan- en verkoop van kunstwerken die u rechtstreeks van de kunstenaar of diens rechtverkrijgende onder algemene titel hebt ingekocht, als volgt handelen:

• Bij de aankoop van het kunstwerk trekt u als kunstuitleen de btw af die de kunstenaar of diens rechtverkrijgende onder algemene titel u in rekening heeft gebracht op een factuur, die hij heeft opgemaakt op de voorgeschreven manier.
• U levert het kunstwerk tegen het 6%-tarief en voldoet de btw over het gedeelte van de verkoopprijs dat overeenkomt met de inkoopprijs (exclusief btw). In wezen wordt daarmee de aftrek van voorbelasting ongedaan gemaakt. U hoeft de verschuldigde btw niet te voldoen, als u kunt aantonen dat bij de aankoop geen btw is afgetrokken.
• Verder voldoet u bij de levering van het kunstwerk btw naar het 19%-tarief over de winstmarge (verkoopprijs minus inkoopprijs).

Voorbeeld

Een kunstenaar levert aan een instelling voor kunstuitleen een kunstwerk voor € 1.060 inclusief btw (namelijk € 1.000 plus € 60 (6% btw over € 1.000)). De kunstenaar betaalt de Belastingdienst € 60 en de kunstuitleen trekt € 60 aan btw af als voorbelasting. Nadat de kunstuitleen het kunstwerk een periode heeft uitgeleend, verkoopt ze het kunstwerk voor € 2.000. De kunstuitleen betaalt € 60 aan btw aan de Belastingdienst (6% x € 1.000) én daarbij nog € 150 aan btw (namelijk 19/119 x € 940 (2.000 � 1060)) over de winstmarge (de verkoopprijs minus de inkoopprijs).

Let op!

Ook als u aan de voornoemde voorwaarden voldoet, kunt u op elke levering de normale btw-regels toepassen. In dat geval behoudt u uw recht op aftrek van de aan u berekende belasting en bent u over de volledige verkoopprijs 19% btw verschuldigd, zie normale btw-regeling of margeregeling?.

Spaartegoeden

Wanneer een artotheek of instelling van kunstuitleen een kunstwerk uitleent, betaalt de lener doorgaans als vergoeding een abonnementsgeld. De uitlener is in principe btw verschuldigd over het totale abonnementsgeld.

In de praktijk is de uitlening van een kunstwerk vaak gericht op de uiteindelijke verkoop ervan. In verband daarmee biedt de uitlener de abonnementhouder veelal de gelegenheid om een bepaald percentage van het abonnementsgeld te sparen. Het spaartegoed kan de abonnementhouder gebruiken bij de eventuele aankoop van een kunstwerk. In deze gevallen is het toegestaan dat de artotheek of instelling van kunstuitleen geen btw voldoet over het spaardeel.

Als de abonnementhouder overgaat tot de aankoop van een kunstwerk en (een deel van) zijn spaartegoed gebruikt voor de betaling van de koopprijs, is de artotheek of instelling van kunstuitleen over dit deel van de vergoeding btw verschuldigd.

Verkoop margegoed dat eerst als bedrijfsmiddel is gebruikt

Als u gebruikte goederen, kunst, antiek of verzamelvoorwerpen inkoopt van particulieren of ondernemers die de door hen betaalde btw niet konden aftrekken, dan hoeft u over die margegoederen geen btw te betalen. Bij wederverkoop bent u btw verschuldigd over de winstmarge. U kunt de margeregeling niet toepassen bij verkoop van margegoederen die u gebruikt als bedrijfsmiddel (dus bij bedrijfsmiddelen die u afstoot). De margegoederen moeten namelijk handelsgoederen zijn. Als u een bedrijfsmiddel verkoopt, bent u btw verschuldigd over het hele verkoopbedrag.

Let op!

Als u margegoederen incidenteel en kortstondig gebruikt als bedrijfsmiddel, kunt u bij de verkoop de margeregeling toch toepassen. Voorwaarde is wel dat de latere levering tot de normale bedrijfsuitoefening van de wederverkoper behoort. Dit moet al vaststaan op het moment van de aanschaf van de goederen.

Invoer gebruikte goederen

Als u gebruikte goederen invoert, moet u altijd btw betalen over de totale waarde van de ingevoerde goederen. Als u die ingevoerde goederen binnen de EU doorverkoopt, mag u de margeregeling niet toepassen. Bij doorverkoop naar andere EU-landen zijn de regels voor intracommunautaire transacties van toepassing.

Invoer van margegoederen

U kunt de individuele margeregeling (bij goederen die u individueel kunt volgen) in principe niet toepassen als u goederen invoert als wederverkoper. Hetzelfde geldt voor de margeregeling met globalisatie . U moet dan de btw voldoen over de totale waarde van de goederen. Voor kunstvoorwerpen, verzamelvoorwerpen en antiek is dit onder bepaalde voorwaarden anders: u kunt hiervoor een verzoek indienen om de margeregeling toe te passen en u kunt dan wel de btw voldoen over de winstmarge. Als de margeregeling niet van toepassing is, hebt u in principe recht op aftrek van voorbelasting. U moet dan wel over de vereiste invoerdocumenten beschikken. Bewaar deze daarom bij uw administratie.

Let op!

Voor kunst, antiek en verzamelvoorwerpen geldt een bijzondere regeling.

Uitvoer margegoederen

Als u margegoederen uitvoert, is in principe de margeregeling gewoon van toepassing. Over de winstmarge berekent u dan het 0%-tarief.
Als u goederen uitvoert waarvoor de ruime toepassing van de margeregeling geldt en waarvoor aan u 6% btw in rekening werd gebracht, hoeft u voor deze goederen de margeregeling niet toe te passen. In dat geval geldt het 0%-tarief voor de gehele vergoeding. U mag de btw die aan u in rekening is gebracht dan aftrekken.

Let op!

Als u de margeregeling (onder de globalisatieregeling) toepast, kunt u geen voorbelasting aftrekken. Bij uitvoer van goederen die u onder de globalisatieregeling hebt ingekocht, hoeft u de vergoeding niet in aanmerking te nemen bij de bepaling van de margeverkopen, maar u moet deze wel aangeven in rubriek 3a van het aangifteformulier �Omzetbelasting'. Hierbij moet u het bij de inkoop geboekte inkoopbedrag corrigeren.